عوارض آلودگی هوا، سلامت مردم را سلاخی می کند+ توصیه های تغذیه ای
همانطور که می دانید برخی بیماری های تنفسی، بیماری های فصلی هستند و فقط در بعضی فصل های سال، شایع می شوند. آلرژیهای فصلی، یکی از انواع شایع آلرژیها هستند که برخی از افراد در فصل بهار یا پاییز به آن مبتلا میشوند. همچنین در فصل زمستان اغلب عفونت های ویروسی، شایع می شود. در میان عفونت ها هم معمولا عفونت های تنفسی فوقانی و تحتانی از همه بیشتر شایع هستند. معمولاً فصل تابستان برای بیماران ریوی فصل خوبی است هم بخاطر اینکه آلودگی هوا کم است و هم از جهت اینکه بیماری های ویروسی کمتر دیده می شوند.
علاوه بر این، در فصول سرما به خصوص در کشوری مثل ایران که آلودگی هوا زیاد است، به خاطر پدیده اینورژن درشهرهای بزرگ مثل تهران بیماری های تنفسی خیلی تشدید میشود. از جمله این بیماری برونشیت مزمن است که به خصوص در سیگاری ها دیده می شود.
در فصول سرد، ممکن است دچار سرماخوردگی و یا تنگی نفسهای خیلی شدید شوند و حتی نیاز به بستری شدن پیدا کنند. همچنین علائم و حملات آسم در هوای آلوده تشدید میشود.
اگر بخواهیم نقش آلودگی هوا در تشدید بیماری های ریوی را بررسی کنیم، باید بگوییم که اصولا در بیماری هایی مانند آسم یا بیماری هایی نظیر انسداد راه های هوایی ناشی از دود سیگار، که اصطلاحا به آن COPD یا برونشیت مزمن می گویند، در مقاطع تشدید آلودگی هوا، شاهد مراجعه بیشتر بیماران به مراکز درمانی هستیم.
به عنوان مثال در تعطیلات عید نوروز که شهر بزرگی چون تهران، تراکم جمعیت کمتری دارد و وضعیت آلاینده های موجود در هوا در وضعیت استانداردی قرار دارد، شرایط بیماران ریوی نیز بهتر است.
همانطور که اشاره شد به طور کلی آمارهای جهانی از این واقعیت حکایت می کند که در کشورهای صنعتی و شهرهای شلوغ، عفونت های فصلی و ویروسی شایع تر هستند. عوامل آلرژیک نیز نقش بسیار مهمی دارند. در بعضی شهرهای صنعتی بدلیل تشدید آلاینده های هوا ناشی از ترافیک خودروها و کارخانجات ممکن است میزان شیوع تا 15 الی 20 درصد هم باشد. ضمن اینکه تراکم جمعیت و شلوغی نیز عامل بسیار موثری است.
برونشیت مزمن جزء بیماری های شایع است که قابل پیشگیری است. این بیماری بیشتر در اثر دود سیگار و دیگر آلاینده هاست. مطالعات نشان داده که ترک سیگار می تواند شانس مبتلا به برونشیت را کم کند؛ جالب این است، بسیاری از بیماران سیگاری، پس از مراجعه به پزشک، با توجه به استعمال سیگار، خواستار تجویز دارویی جهت خنثی کردن اثرات مخرب سیگار هستند، اما باید اذعان داشت که هنوز دارویی جهت اثرات بسیار مخرب سیگار موجود نیست و مهمترین نکته ترک سیگار و عدم استعمال دخانیات است.
به طور کلی می توان گفت، پیشگیری از آسم و بیماری های ویروسی بسیار مشکل است. البته برای افراد با بیماری ها ومشکلات ریوی، بیماری های کلیوی یا بیماری های زمینه ای می توان با واکسیناسیون به موقع، عفونت های ویروسی مانند آنفولانزا را تضعیف کرد. توصیه به این بیماران، واکسیناسیون هر ساله جهت پیشگیری از آنفولانزاست. البته باید توجه داشت، پس از واکسیناسیون نیز امکان ابتلا به آنفولانزا با شدت کمتر وجود دارد.
بیماری های ریوی خصوصیت خاص خود را دارند. اول اینکه مواجهه با بیماری نیازمند پیگیری درست و مستمر است. بیماری های ریوی یک شبه بهبود پیدا نمی کنند. بردباری در کنترل علائم بیماری نیاز به انگیزه و روحیه دارد. علاوه بر این بیماران باید استفاده درست از داروها را آموزش ببینند. آموزش بیماران موضوع بسیار مهم و ضروری است که نباید از آن غفلت شود. گاهی اوقات شاهد آن هستیم که متاسفانه بیمار هیچ تلاشی برای یادگیری نحوه مصرف داروها از خود نشان نمی دهد که می تواند فاجعه آفرین باشد. البته گاهی نیز پزشک پس از تجویز دارو نیز مصرف صحیح دارو را به بیمار آموزش نمی دهد. بارها شاهد بوده ام به جای آن که کپسولی را برای استنشاق داخل دستگاه بگذارد، خورده است. این برای یک بیمار تنفسی بسیار خطرناک است.
توصیه های تغذیه ای در خصوص تامین سلامت بیماران تنفسی در شرایط آلودگی هوا چیست؟
به طور کلی مهمترین توصیه در این زمینه، غذاهای حاوی آنتی اکسیدان است. توصیه ی بسیاری بر مصرف میوه ها، سبزیجات، لبنیات و حبوبات شده است.
دارودرمانی یکی از روش های متداول در مواجهه با بیماری های تنفسی است. باید تلاش شود که داروهای مورد نیاز بیماران در دسترس آنها باشد. در این خصوص ضروری است سرمایه گذاری در بخش تولید داروها بیشتر از گذشته مد نظر قرار گیرد. در این مقوله بحث انتقال تکنولوژی به داخل کشور مطرح است که بسیار موضوع حائز اهمیتی است و نیاز به تمرکز بیشتری دارد.