تغذیه حمایتی، دکتر محمدمهدی قیامت
کدام نوع تغذیه حمایتی باید استفاده شود
هر زمان که امکان تغذیه گوارشی باشد، باید تغذیه از این
طریق انجام پذیرد، حتی اگر انرژی کافی از این راه تأمین نگردد، حداقل تغذیه رودهای
(MEN) به میزان 250ml/d در صورت امکان
باید تجویز شود.
تغذیۀ رودهای و
وریدی، روشهای مکمل یکدیگر در تغذیۀ
حمایتی به شمار میآیند. در صورت ضرورت استفاده از تغذیه وریدی، باید در اولین
زمان ممکن به فکر جایگزینی آن با تغذیه گوارشی بود.
نکته مهم آن است که برای تغذیه گوارشی باید از محلولهای
آماده رایج استفاده کرد نه از محلولهای دستساز!
برای تغذیه وریدی در مورد 90% بیماران، محلولهای رایج
استاندارد (All-in-one) مناسب هستند لیکن در موارد خاص محلولها باید بهوسیله بیمارستان
یا داروخانه آماده شوند. در چنین شرایطی بیمار باید تحت مراقبت بیشتری قرار گیرد.
موارد بررسی بالینی و ثبت اطلاعات روزانه جهت
پایش تغذیهدرمانی
o فرآوردههای مورداستفاده (رودهای/
وریدی)،
o سرعت تجویز محلولهای تغذیهای (رودهای
/ وریدی)،
o مقدار کلی محلولهای تغذیهای استفادهشده
(مقدار/ کالری تام)،
o مقایسه اهداف تغذیه با مقادیر فراهمشده،
o مواد غذایی اضافی خوراکی/ وریدی،
o مایعات اضافی /تعادل مایعات،
o وزن بدن- در صورت امکان.
مزایای تغذیه رودهای
o پیشگیری از آترومی پرزهای دستگاه
گوارش از طریق فراهم کردن مواد اولیه از راه مجرای گوارش با حفظ سد مخاطی در برابر
میکروبهای بیماریزا و انتقال میکرو ارگانیسمها.
o بهبود ایمنی بهعنوان پیشگیری از
عفونت و sepsis،
o بهبود خونرسانی روده،
o تحریک حرکات دودی مجرای گوارش،
o پیشگیری از stress ulcer،
o کاهش تکثیر و جایگزینی میکروبهای
بیماریزا،
o حفظ محور Hepatoportal،
o تحریک ترشح هورمونهای گوارشی،
o هزینه کمتر در مقایسه با تغذیه
وریدی.
رژیمهای رودهای خانگی به دلایل ذیل نباید مصرف
شوند:
o استریل نیستند،
o کامل نیستند،
o استاندارد نیستند،
o در تمام ساعات شبانهروز در دسترس
نیستند،
o پرهزینه و وقتگیر هستند،
o باعث افزایش حجم دریافتی میشوند.
پایداری محلولهای کامل:
پایداری، سازگاری و ایمنی میکرو بیولوژیک محلولهای کامل
صنعتی بهوسیله تولیدکنندگان ضمانت شده است. تولیدکنندگان معمولاً پیشنهادهایی نیز
برای افزودن الکترولیتها، عناصر کمیاب و ویتامینها ارائه میدهند. در مورد فرمولهای
سفارشی و هرگونه اختلاط دیگر، پایداری فیزیکی- شیمیایی محلولهای کامل باید بررسی
شود.
انواع بیماران در معرض خطر تغذیه ناکافی یا سوءتغذیه:
o بیمارانی که قادر به خوردن مقادیر
کافی micro/macro
nutrients نیستند: استفاده از رژیمهای متعادل نوشیدنی،
o بیماران در معرض ابتلا به
اختلالات تغذیهای ناشی از بیماریهای اختصاصی یا تروما: استفاده از رژیمهای
اختصاصی نوشیدنی،
مقدار مورداستفاده تابع میزان سوءتغذیه،
وجود و شدت کمبودهای اختصاصی و توانایی بیمار در برطرف کردن این شرایط با استفاده
از غذاهای معمول است.
o بیماران انکولوژی
- کاتابولیسم افزایشیافته،
- بیاشتهایی، جذب و تهوع پس از شیمیدرمانی
یا پرتودرمانی،
- اختلال حس چشایی.
o بیماران گوش و حلق و بینی:
- انسداد نواحی گردنی، حلقی یا مروی
به دلیل تومور یا جراحی،
- خشکی دهان (Xerostomy).
o بیماریهای مزمن التهابی روده:
- اختلال جذب، اسهال، درد شکم،
- تنگی مجرای گوارش (از رژیم
نوشیدنی بدون فیبر استفاده کنید).
o بیماران نورولوژی:
- مثل MS، پارکینسون، میاستنی گراو به دلیل اختلال
بلع یا بیاشتهایی.
o AIDS/HIV
- اختلال جذب به دلیل عفونتهای فرصتطلب
رودهای.
o بیماران سالمند و روانی:
- بیاشتهایی ناشی از افسردگی،
وضعیت اجتماعی یا درد.
o نارسائی مزمن کلیه یا بدون همو
دیالیز:
مثال: مکملهای خوراکی حین دیالیز.
o قبل از اعمال جراحی:
- اختلال و یا ضعف ناشی از بیماری زمینهای،
جهت تسریع باز توانی.
ضرورت تمرکز بر پوشش بیمه محصولات فرموله
با توجه به نقش حمایت تغذیهای از بیماران در کاهش دوره
بستری آنها باید از اهرمهای لازم برای تسریع دسترسی بیماران به فراوردههای
فرموله بهرهبرداری صحیح و منطقی شود و در این میان، گسترش پوشش بیمه این فراوردهها
میتواند یکی از بهترین راهکارها باشد