مولیبدنوم

زمانیکه مولیبدنوم، به فرم آمونیوم مولیبدات به TPN اضافه شد، حال بیمار بهتر شد. اثرات زیان‌آور کمبود مولیبدنوم اساساً به دلیل تجمع سولفیت ناشی از کاتابولیسم L-سیستئین بود. سولفیت برای سیستم عصبی سمی می‌باشد و مولیبدنوم برای متابولیسم و تبدیل آن به فرم غیرسمی ضروری است. 
در حیوانات، در صورتیکه رژیم غذایی حاوی مقادیر زیاد تنگستن یا مس مصرف کنند دچار کمبود مولیبدنوم می‌شوند. تنگستن و مس هر دو آنتاگونیست مولیبدنوم می‌باشد. کمبود مولیبدنوم همچنین بصورت تجربی در بزها با مصرف رژیم غذایی خالص شده حاوی مقادیر بسیار کم مولیبدنوم ایجاد شده است. کمبود مولیبدنوم در حیوانات باعث کاهش وزن‌گیری، کاهش مصرف غذا، اختلال در تولید مثل و کم‌شدن امید به زندگی می‌شود.
دریافت زیاد مولیبدنوم بصورت آنتاگونیست مس عمل کرده و میتواند در حیوانات شرایطی ایجاد کند که به آن مولیبدنوزیس گفته می‌شود. در حال حاضر، ترکیبات حاوی مولیبدنوم مانند تتراتیومولیبدات در بررسی‌های کلینیکی برای درمان سرطان‌های متاستاز دهنده و بیماری ویلسون استفاده می‌شوند. استفاده از مواد آنتاگونیست مس در این بیماری‌ها با عنوان "درمان از طریق تخلیه‌ی مس بدن" شناخته می‌شود.

فرم فعال بیولوژیکی مولیبدنوم، کوفاکتور مولیبدنوم یا موکو (MOCO) می‌باشد. MOCO از اتم مولیبدنوم و بخش دی‌تیولن ساختار تری‌سیکلیک پیرانوپترین‌ها تشکیل شده است و ساده‌ترین فرم آن مولیبدوپترین می‌باشد. MOCO کوفاکتور آنزیم‌های انسانی می‌باشد: گزانتین دهیدروژناز (گزانتین: NAD+ اکسیدوردوکتاز)، گزانتین اکسیداز (فرمی از گزانتین دهیدروژناز)، سولفیت‌اکسیداز (سولفیت‌دهیدروژناز؛ سولفیت: فری‌سیتوکروم C اکسیدوردوکتاز)، و آلدهیداکسیداز (آلدهید: اکسیژن اکسیدوردوکتاز). گزانتین دهیدروژناز تبدیل هایپوگزانتین به گزانتین، و گزانتین به اوریک اسید را کاتالیز می‌کند.

علاوه بر اوریک اسید که محصول نهایی کاتابولیسم پورین می‌باشد، در این واکنش NADH نیز از NAD+ تولید می‌شود. گزانتین اکسیداز نیز واکنش‌های متابولیسم نهایی پورین را کاتالیز می‌کند. ولی در مورد گزانتین اکسیداز، که از گزانتین دهیدروژناز تولید می‌شود، NAD+ در واکنش شرکت نمی‌کند و یکی از گونه‌های فعال اکسیژن یعنی آنیون سوپراکسید، یکی از محصولات این واکنش می‌باشد.
سولفیت اکسیداز در متابولیسم اکسایش آمینواسیدهای گوگرددار میتونین و سیستئین شرکت دارد. سولفیت‌اکسیداز که در میتوکندریها قرار دارد سولفیت را به سولفات تبدیل می‌کند. سولفیت از متابولیسم سیستئین مشتق می‌شود. همچنین به فرم سولفیت‌های آزاد استفاده شده در افزودنی غذایی وارد بدن می‌شود. آلدهیداکسیداز در برخی از واکنش‌ها شامل کاتابولیسم پیریمیدین‌ها و تبدیلات بیولوژیکی گزانوبیوتیک‌ها نقش دارد.
کمبود کوفاکتور مولیبدنوم (MOCO) باعث بروز یک بیماری شدید در انسان می‌شود که معمولاً منجر به مرگ زودرس در دوران کودکی می‌شود. این ناهنجاری بصورت اتوزومال مغلوب به ارث میرسد. در این ناهنجاری تمام آنزیم‌های وابسته به MOCO - گزانتین دهیدروژناز، سولفیت اکسیداز، و آلدهیداکسیداز - تحت تأثیر قرار میگیرند.

کمبود MOCO نادر است. سایر علایم این کمبود مختلط آنزیمی عبارتند از: اختلالات شدید نورولوژیکی، عدسی‌ چشمی جابجا شده، عقب‌ماندگی ذهنی، افزایش دفع ادراری سولفیت، تیوسولفات، -S سولفوسیتسئین، تارین، هیپوگزانتین و گزانتین و کاهش سطوح سرمی و ادراری سولفات و اورات. کمبود منفرد سولفیت‌اکسیداز نیز شناخته شده است.

این حالت یک ناهنجاری اتوزومال مغلوب می‌باشد که در زمان تولد با تشنج، بیماری شدید نورولوژیکی و جابجایی عدسی تظاهر می‌یابد.
LinXian یک منطقه‌ی کوچک در Honan Province در شمال چین می‌باشد که یکی از بیشترین میزان شیوع سرطان مری را در دنیا دارد. مشخص شده است که مولیبدنوم در خاک این منطقه به طور قابل توجهی کم می‌باشد. برای اینکه نیترات موجود در خاک به مواد نیتروژنی لازم برای تغذیه‌ی گیاهان تبدیل شود، یک آنزیم وابسته به مولیبدنوم بنام نیترات‌ردوکتاز (در باکتریهای تثبیت کننده‌ی نیتروژن وجود دارد) لازم می‌باشد.

زمانیکه سطح مولیبدنوم در خاک کم باشد، نیترات به‌جای اینکه به آمین‌ها تبدیل شود، به نیتروزآمین‌ها تبدیل می‌شود که یک ماده‌ی کارسینوژن شناخته شده می‌باشد. از طریق غنی‌سازی خاک منطقه با مولیبدنوم مثلاً با آمونیوم مولیبدات، افرادیکه در این منطقه زندگی میکنند در معرض مقادیر کمتری از نیتروزآمین‌ها در رژیم غذایی خود قرار میگیرند و شیوع سرطان مری در آنها کاهش می‌یابد.
اثر احتمالی آنتی‌کارسینوژنیک در مثال بالا به دلیل تغذیه‌ی خاک با مولیبدنوم برای تولید مقادیر کمتر کارسینوژن‌ها می‌باشد. زمانیکه ساکنان منطقه از مولیبدنوم بعنوان مکمل استفاده کردند، این عمل تأثیری بر میزان بروز سرطان مری یا انواع دیگر سرطان نداشت.

به‌هر حال، مولیبدنوم به چندین دلیل احتمالی میتواند اثرات آنتی‌کارسینوژنیک داشته باشد. آلدهیداکسیداز میتواند در سم‌زدایی چند گزانوبیوتیک سرطان‌زا نقش داشته باشد. این مسئله نیاز به مطالعات بیشتر دارد. مولیبدنوم در ساختار کوفاکتورهایی وجود دارد که برای فعالیت آنزیمی برخی از میکروارگانیسم‌های موجود در روده‌ی بزرگ لازم می‌باشد.

برخی از این آنزیم‌های وابسته به مولیبدنوم نیز ممکن است در سم‌زدایی گزانوبیوتیک‌های سرطان‌زا نقش داشته باشند. این مسئله نیز نیاز به مطالعه و بررسی دارد. در نهایت، در مدلهای حیوانی نشان داده شده است که تخلیه‌ی منابع مس بدن رشد تومور را سرکوب می‌کند. شواهدی وجود دارد که بیان میکنند مس یک کوفاکتور مهم در آنژیوژنز می‌باشد و از این‌رو کمبود مس میتواند آنژیوژنز را سرکوب کند.

تتراتیومولیبدات، ترکیبی از مولیبدنوم که آنتاگونیست مس می‌باشد، در حال حاضر در بررسی‌های کلینیکی استفاده می‌شود تا مشخص شود آیا میتوان با تخلیه‌ی منابع مس بوسیله‌ی مولیبدنوم به رویکردی برای درمان سرطان رسید یا نه.

مولیبدنوم در مکمل‌های غذایی به یکی از دو صورت سدیم مولیبدات یا آمونیوم مولیبدات موجود می‌باشد. مولیبدنوم در غذاها اساساً به شکل کوفاکتورهای ارگانیک مولیبدنوم می‌باشد. میزان جذب مولیبدنوم در فرم‌های مکمل‌های غذایی از %88 تا %93 متغیر است و میزان جذب مولیبدنوم از غذاها %57 تا %88 می‌باشد.

جذب مولیبدنوم به سرعت از معده و روده‌ی باریک صورت میگیرد. مکانیسم جذب- فعال، غیرفعال یا هردو- نامشخص می‌باشد. به دنبال جذب، مولیبدنوم از طریق گردش خون پورت به کبد منتقل می‌شود و از طریق گردش خون سیستمیک به سایر بافت‌های بدن میرود. مولیبدات در خون بصورت متصل به آلفا- ماکروگلوبولین یا جذب شده به داخل گلبولهای قرمز حمل می‌شود. کبد و کلیه‌ها بیشترین مقدار مولیبدنوم را در خود حفظ میکنند.

در داخل سلولها، مولیبدنوم در تولید کوفاکتور مولیبدنوم شرکت میکنند. مولیبدنوم بصورت مولیبدات به داخل ادرار دفع می‌شود. مقداری مولیبدنوم به داخل صفرا دفع می‌شود. مکانیسم اصلی حفظ هومئوستاز مولیبدنوم، از طریق دفع آن (و به مقدار کمتر جذب آن) می‌باشد.

در موارد کمبود مولیبدنوم ناشی از تغذیه‌ی کامل وریدی طولانی مدت، استفاده از مولیبدنوم اندیکاسیون می‌یابد. علی‌رغم وجود برخی شواهد اپیدمیولوژیکی بیانگر شیوع بیشتر کارسینوم مری در ساکنان مناطقی که مولیبدنوم کمی در خاکشان دارند، هنوز اندیکاسیونی برای استفاده از مکمل مولیبدنوم در پیشگیری از سرطان وجود ندارد.

هیچ مدرک معتبری برای تأیید استفاده از مولیبدنوم در پیشگیری از آنمی، حفاظت در برابر پوسیدگی دندان و برخی موارد فقدان نیروی جنسی وجود ندارد.

زنان باردار و مادران شیرده باید از استفاده از مکمل‌های مولیبدنوم با دوزهای بیشتر از مقادیر RDA ایالات متحده (75 میکروگرم در روز) اجتناب کنند. میزان دریافت روزانه‌ی مولیبدنوم از رژیم غذایی در ایالات متحده از 120 تا 240 میکروگرم متغیر است و میزان متوسط آن 180 میکروگرم در روز می‌باشد.

دریافت مقادیر تکمیلی مولیبدنوم به اندازه‌ی 75 میکروگرم در روز، میزان دریافت را به حداکثر مقدار مجاز بی‌خطر تخمین زده شده و میزان کافی دریافت روزانه‌ی مولیبدنوم از رژیم غذایی میرساند.
افراد مبتلا به هایپراوریسمی و یا نقرس باید در استفاده از مکمل‌های مولیبدنوم با دوزهای بالاتر از مقادیر RDA ایالات متحده احتیاط کنند.
استفاده از مولیبدنوم بخصوص تتراتیومولیبدات، برای درمان سرطان یا بیماری ویلسون تجربی می‌باشد.

مصرف مولیبدنوم با دوزهای 10 تا 15 میلی‌گرم در روز با ایجاد سندرم شبه نقرس و هایپراوریسمی همراه می‌باشد. دوزهای تکمیلی مولیبدنوم تا 500 میکروگرم عموماً بخوبی تحمل می‌شوند.

هرچند، یک گزارش از آقایی وجود دارد که به دنبال مصرف مولیبدنوم با دوز 800 -300 میکروگرم در روز به مدت 18 روز دچار مسمومیت حاد با این ماده شده است. (به توضیحات مربوط به دوز بیش از اندازه‌ی دارو مراجعه کنید.)