کمبود و اختلال ید

تاکنون کمبود هیچ ماده مغذّی را در جهان مانند یُد، فاجعه آمیز نخوانده اند و ابعاد کمبود هیچ ماده مغذی به اندازه یُد مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار نگرفته است. نقش موثر ید در ساخت هورمون های غده تیروئید و تاثیر هورمون های فوق، در اعمال حیاتی انسان در دوران جنینی، کودکی، بلوغ، دلیل عمده اهمیت ید است .

 کمبود ید می‌تواند از ابتدایی ترین مرحله حیات، زندگی انسان را دچار چنان مخاطراتی کند که بعد از وقوع، راهی برای نجات فرد وجود نداشته باشد. از سوی دیگر چون کمبود ید معمولا‌ به دلیل فقر ید در آب و خاک در سطح جامعه رخ می‌دهد

عوارض آن دامنگیر تعداد کثیری از افراد ساکن در یک منطقه خاص جغرافیایی می‌شود، از این رو پیشگیری و مبارزه با اختلالات ناشی از کمبود ید از اولویت هایی است که تمام کشورهایی که با آن درگیر هستند باید با همّت و تلاشی مداوم به آن بپردازند. کارکنان بهداشتی ـ درمانی، در همه سطوح و در هر منطقه ای پرچمداران مبارزه با کمبود این ماده مغذی هستند و ارتقاء دانش آنان در مورد راه های مبارزه، چگونگی کسب همکاری های بین بخشی و درون بخشی، روش های پایش برنامه و انتقال پیام های موثر آموزشی، رمز موفقیت این برنامه بهداشتی است

تخمین زده شده است که 6/1 میلیارد نفر از ساکنان جهان در معرض خطر کمبود ید هستند. این تعداد بالغ بر 30 درصد کل جمعیت جهان می‌گردد که از این تعداد 655 میلیون نفر مبتلا به گواتر، 7/5 میلیون کِرتِن و 26 میلیون در معرض آسیب های مغزی می‌باشند .

سازمان جهانی بهداشت، یونیسف و تعداد زیادی از موسسات و سازمان های بین المللی دیگری که در زمینه مبارزه با کمبود ریزمغذی ها کار می‌کنند در نشست های متعددی ازجمله: اجلاس سران 1990 در نیویورک، مبارزه با گرسنگی پنهان سال 1991 در مونترال کانادا، کنفرانس بین المللی تغذیه 1992 در رم از کشورهای شرکت کننده خواسته اند که حذف کامل اختلالات ناشی از کمبود ید را در اهداف تغذیه ای خود منظور کنند. در اکثر این نشست ها مقامات کشور ما نیز این میثاق های جهانی را امضا کرده و به آن متعهد شده اند.

با توجه به ابعاد وسیع عوارض کمبود ید در سلامت و توسعه اقتصادی ـ اجتماعی ملل، از سال 1974 تا سال 1983 لزوم وجود یک سازمان خاص بین المللی برای مبارزه با کمبود ید در چندین مجمع بین المللی مطرح شد (4). این پیشنهادها سبب شد تا تشکیل سازمانی وابسته به سازمان جهانی بهداشت و یونیسف در سال 1985 پیشنهاد شود و نهایتا در سال 1986 شورای بین المللی برای کنترل اختلالات ناشی از کمبود ید International Council for control of Iodine Deficiency Disorders  یا ICCIDD کار خود را آغاز کرد.

اهداف این شورا شامل نشر آگاهی ها، بررسی شیوع IDD (Iodine Deficiency Disorders) یا تهیه استراتژی های کنترل و ارزیابی، تحقیق و ایجاد گروهی از مشاورین متخصص بود. بنیانگذاران این انجمن شامل 32 عضو (18 کشور در حال توسعه، 9 کشور توسعه یافته، 5 سازمان بین المللی) می‌باشند 

منبع: دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت